Word je gepest? Ontdek wat je moet doen tegen pesten!
Regelmatig zie ik kinderen in mijn kindercoach praktijk in Amstelveen die worden gepest. Ze worden buitengesloten uit WhatsApp groepen of worden dagelijks getreiterd of fysiek aangevallen. Pesten doet wat met je. Je vraagt je af wat er mis met je is. Je voelt je alleen, boos, verdrietig en je zelfvertrouwen is ver te zoeken.
Maandelijks wordt één op de tien kinderen in het basisonderwijs gepest. Vooral persoonlijk, maar ook cyberpesten komt steeds meer voor. Onder jongeren op het voortgezet onderwijs komt online pesten relatief meer voor vergeleken met face-to-face pesten. Wat is pesten of cyber-pesten? Wat kun je doen om pesten te stoppen? Laten we er samen naar kijken, inclusief zeven tips om anderen te laten stoppen met pesten.
1. Wat is pesten?
Bij pesten heb je de machtige dominante pester en de ondergeschikte gepeste. Die dominante rol en acceptatie door anderen is cruciaal voor de pester. Vaak zijn problemen thuis of op school voedingsbron voor deze behoeftes van dominantie en acceptatie.
‘Kinderen die zich fysiek of mentaal in gevaar voelen gaan automatisch vechten, vluchten of bevriezen. Vechten naar binnen toe: je innerlijke criticus groeit waardoor perfectionisme of faalangst ontstaan. Vechten naar buiten toe: je externe boeman, oftewel de ‘Pester voor anderen’ ontstaat. Het is een overlevingsmechanisme’.
Pestgedrag wordt door vrienden stoer gevonden. Erbij horen is belangrijk en meelopers ontstaan. Anderen keuren het pestgedrag af, zeggen er wat van of gaan iets anders doen.
Wat de pester wil is een reactie zien: een boos gezicht of verdriet. Daar gaat pesten om. De gevolgen van pesten zijn groot. Gepeste kinderen schamen zich en pesten stoppen is moeilijk.
Het is belangrijk om het verschil tussen pesten en plagen te zien. Een plagerijtje overkomt iedereen en stopt makkelijk. Plagen is ook niet op één persoon gericht, maar gaat de hele klas rond.
2. Wat is cyberpesten?
Cyberpesten is online pesten via digitale media. Buitensluiten en afkraken van iemand in WhatsApp groepen. Een fake Instagram of YouTube account aanmaken met vervelende teksten over de gepeste.
Ook je online game leegstelen nadat jij je wachtwoord aan een virtuele ‘vriend’ gaf noem je cyberpesten. De meest voorkomende vormen van cyberpesten zijn kwetsende teksten posten en filmpjes verspreiden op social media.
Online pesten, stalking of bedreiging komt vaker voor bij meiden dan bij jongens. Cyberpesten is ‘makkelijk’ omdat het vaak anoniem is. Net als bij pesten in de klas is machtsgevoel de voedingsbron voor pestgedrag.
3. Gevolgen van pesten
Pesten heeft grote gevolgen. Als gepeste voel je je alleen, boos en verdrietig en twijfel je aan wie je bent en hoe je doet. Langdurig pesten of specifieke pest situaties gaan ‘in’ je zitten. In nieuwe situaties voel je de paniek en spanning al opkomen voordat er iets gebeurd. Dit komt omdat je lichaam en geest hebben geleerd om alert te zijn.
Doe je hier op jonge leeftijd niets mee dan heeft dat ook gevolgen voor je volwassen leven. Patronen vanuit je jeugd neem je namelijk mee in je volwassen leven. Effecten op je volwassen leven kunnen zijn:
- Je hebt meer moeite met nee-zeggen
- Je kan moeilijk grenzen aangeven
- Je hebt een laag zelfbeeld
- Je voelt spanning in je lichaam
- Je gaat anderen pleasen
- Je wordt perfectionistisch
- De overtuiging dat je niet goed genoeg bent is bijzonder geloofwaardig voor je.
4. Stop Pesten
Wat kan je doen tegen pesten?
Pesten, herken de signalen
Pesten op school herken je als leerkracht als kinderen in pauzes liever binnen blijven. Vaak als laatste worden gekozen of buitengesloten worden van spelletjes. Ook buikpijn, hoofdpijn of er gestrest of ongelukkig uitzien zijn signalen van pesten.
Thuis herken je het aan kapotte spullen na een schooldag. Vaak alleen spelen of geen uitnodiging voor een feestje krijgen. Uitspraken als ‘ik ben alleen’ of tussen de middag graag thuis eten. Onrustig slapen of stress en spanningen op zondag zijn ook signalen van pesten.
Maak pesten bespreekbaar
Je kind serieus nemen is belangrijk. Luister met open aandacht. Oordeel niet maar biedt een veilige plek en geef emoties de ruimte.
Betrek school bij het pestprobleem
Pesten stoppen doe je samen. Bespreek dit met je kind en betrek de leerkracht, intern begeleider, zorg-coördinator of vertrouwenspersoon bij het pestprobleem. Geldt er een pestprotocol op school? Wat doen leerkrachten bij pesten in hun klas?
Deskundigen op het gebied van pesten zeggen eensgezind dat het niet verstandig is om slachtoffer en dader(s) bij elkaar te zetten om tot een oplossing te komen. Je stelt het slachtoffer bloot aan toekomstige pesterijen. Laat school ingrijpen om de pesters aan te pakken en de ouders te informeren welke gevolgen het heeft voor hun kind als het pesten niet stopt.
Wat kan je doen tegen Cyberpesten?
Ook bij cyberpesten geldt:
Biedt een veilige plek zodat je kind cyberpesten met je bespreekt.
Door angst voor online beperkingen vertelt je kind misschien niet wat er speelt. Geef aan dat dat nooit een effect zal zijn als je kind aangeeft dat ze online gepest wordt. Reageer rustig en neem je kind serieus.
Verzamel zoveel mogelijk bewijs
Online beledigen, bedreigen of stalken is strafbaar. Kaart het niet alleen aan bij ouders (als je weet waar het vandaan komt) of bij school, maar meldt cyber pesten ook bij de politie.
Online pesten binnen vriendinnen groepen? Maak afspraken met ouders en kinderen. Hoe ga je online fatsoenlijk met elkaar om. Wat doe je wel en wat doe je niet.
5. Ik word gepest, wat nu?
Heb jij het gevoel dat je kind gepest wordt of heeft ze last van meidenvenijn? Met onderstaande zeven tips is je dochter al een heel eind op weg naar een leven zonder pesten:
- Pesten ligt niet aan je dochter. Ze hoeft zich nergens voor te schamen en ze hoeft dit niet alleen op te lossen. Wel doet pesten pijn en is het belangrijk dat het zo snel mogelijk stopt. Blijf er dus niet mee rondlopen.
- Zoek op school naar een vertrouwenspersoon voor je dochter, zoals de juf of de mentor. Laat je dochter vertellen wat er is gebeurd en hoe ze zich eronder voelt. Laat je dochter samen met deze vertrouwenspersoon bespreken wat ze eraan wilt doen. Ze hoeft dit niet alleen op te lossen.
- Praat met je dochter over het pestgedrag. Je helpt je dochter door naar haar te luisteren en te erkennen dat het pestgedrag onjuist gedrag is. Door te brainstormen over mogelijke oplossingen en door haar te laten kiezen.
- Schakel een professional in als je merkt dat je dochter meer begeleiding nodig heeft om haar weerbaarheid te vergroten of het verwerken van wat er is gebeurd. Dit kan via de huisarts of rechtstreeks bij een kinderoach zoals ik.
- Blijf rustig op het moment dat je dochter gepest wordt. De pester wil dat je dochter reageert. Door dat niet te doen gaat de lol er eerder vanaf. Geef dit mee aan je dochter. Ook als ouders is het belangrijk om krachtig te blijven, hoe naar het ook is wat je dochter meemaakt. Maak ruimte voor verdriet en laat zien dat je krachtig bent om je dochter te helpen.
- Toon geen angst, probeer niet te huilen en ga niet in de verdediging. Het is het niet waard. Een stevige lichaamshouding helpt hierbij voor je dochter. Oefen samen regelmatig de kindermeditatie Sterk als een Berg.
- Richt je op de kinderen waar je je goed bij voelt. Laat je dochter haar aandacht richten op positieve kinderen in de klas of op school. Het negeren van de pesters en trots zijn op wie je bent is de beste remedie.
6. TIPS. Omgaan met de gevolgen van pesten
Pesten is ingrijpend. Voor het zelfvertrouwen, het zelfbeeld en het hebben van een ontspannen gevoel. Zoek samen met je kind naar de juiste hulp om de gevolgen van pesten te beperken:
- EMDR kan helpen om pestsituaties te verwerken. Hierdoor neemt de lichaamsspanning af en vervangt een krachtige IK-boodschap als ‘ik ben goed genoeg’ de negatieve overtuiging die aan het pesten kleeft.
- Bij een kindercoach of kindertherapeut verwerkt je kind de pestervaringen en leert ze grenzen aangeven, nee-zeggen en ontdekt je kind haar innerlijke kwaliteiten en hulpbronnen. Zo groeit haar zelfvertrouwen en krijgt zij een positief zelfbeeld.
Wacht niet te lang met hulp zoeken. STOP pesten en onderneem actie 🙂
Leer beter voor jezelf opkomen en je fijner te voelen
Wil je dat jouw dochter zich zelfverzekerder voelt, ze beter voor zichzelf opkomt als ze iets niet leuk vindt en minder last heeft van meidenvenijn? Daar help ik haar heel graag bij. In mijn meidencoach-traject gaan we samen kijken hoe jouw dochter zich zelfverzekerder voelt en ze zich minder druk maakt over wat anderen van haar denken. Zo voelt zij zich fijner over zichzelf, ook als er meidengedoe is.
Ben je benieuwd of deze kind- of jongerencoaching iets voor jouw dochter is? Lees er meer over of stuur me een e-mail of app. Ik kijk graag met jullie mee hoe ik je dochter kan helpen.
